Kwas foliowy, czyli witamina B9, to jedna z najważniejszych substancji w diecie kobiety spodziewającej się dziecka, ponieważ zwiększa szanse na prawidłowy przebieg ciąży i redukuje ryzyko wystąpienia groźnych wad wrodzonych u płodu. Najkorzystniejsze dla przyszłej mamy i jej dziecka jest rozpoczęcie suplementacji kwasu foliowego (folacyny) jeszcze przed planowanym zajściem w ciążę, w celu zapewnienia obojgu optymalnej ochrony przed powikłaniami wynikającymi z niedoboru witaminy B9.
Dlaczego kobiety ciężarne powinny przyjmować kwas foliowy?
Witamina B9 pełni w organizmie przyszłej mamy wiele ważnych funkcji. „Kwas foliowy bierze udział w metabolizmie kwasów nukleinowych i niektórych aminokwasów, czyli związków niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania komórek rosnącego płodu” ‒ wyjaśnia dr Anna Sapeta-Rączka, dietetyk. „Dlatego też jego niedobór w diecie jest czynnikiem, który może doprowadzić do zaburzenia rozwoju układu nerwowego dziecka, rozszczepienia kręgosłupa, przepukliny mózgu oraz rdzenia kręgowego i bezmózgowia. Ponadto może przyczynić się do niskiej masy urodzeniowej, jak również zwiększyć ryzyko poronienia. Folacyna odgrywa również ważną rolę w tworzeniu krwi – zarówno matki, jak i płodu”.
Zapotrzebowanie na kwas foliowy w okresie ciąży
W czasie ciąży ciało kobiety zmienia się, by stworzyć sprzyjające warunki do rozwoju płodu. Istotną różnicą jest na przykład wzrost zapotrzebowania na składniki odżywcze, w tym na witaminę B9. Ile kwasu foliowego powinna spożywać kobieta spodziewająca się dziecka? „Zgodnie z zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia, kobiety w czasie ciąży powinny przyjmować łącznie 600 μg kwasu foliowego w ciągu dnia. Ze względu między innymi na niskie spożycie warzyw przez kobiety zaleca się aktualnie suplementację tego kwasu” ‒ odpowiada dietetyk.
O właściwą podaż folacyny warto zadbać jeszcze przed poczęciem dziecka. Wówczas dawka witaminy B9 może być niższa. „Zgodnie ze stanowiskiem Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie suplementacji zalecana dobowa dawka kwasu foliowego stosowanego w celu prewencji rozwoju wad otwartych ośrodkowego układu nerwowego wynosi 400 μg na dobę minimum przez trzy miesiące przed planowanym zajściem w ciążę, aż do końca drugiego trymestru ciąży” ‒ tłumaczy dr Anna Sapeta-Rączka. „Mimo iż dawka ta nie wywołuje efektów ubocznych i może być stosowana przez wiele lat, należy zawsze skonsultować suplementację z lekarzem ginekologiem, szczególnie gdy kobieta wcześniej już urodziła dziecko z wadą cewy nerwowej. Wówczas pod opieką lekarza w kolejnej ciąży powinna przyjmować nawet dziesięciokrotnie wyższą dawkę”.
Objawy niedoboru folacyny
O zbyt niskim poziomie witaminy B9 w organizmie świadczy anemia megaloblastyczna, problemy z pamięcią, drażliwość, stałe uczucie zmęczenia, wydłużony czas gojenia się nawet niewielkich ran oraz zaburzenia trawienia. Przy niedoborze kwasu foliowego dochodzi także do wzrostu stężenia homocysteiny w moczu i zwiększenia podatności organizmu na rozwój chorób nowotworowych, miażdżycy i choroby niedokrwiennej serca.
Przyjmowanie gotowych suplementów z kwasem foliowym to sprawdzony sposób na uniknięcie skutków jego niedoboru. Witaminę B9 można jednak spożywać również z pożywieniem. Doskonałym jej źródłem są świeże warzywa (zwłaszcza sałata, szpinak i brokuły), owoce, orzechy, słonecznik i drożdże. Folacyna znajduje się także w wątróbce, ale w okresie ciąży nie powinna być elementem jadłospisu kobiety. Bezpieczniejszym wyborem są zielone warzywa.
Wybory samorządowe 2024 - II tura
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?