Archeolodzy w Ujściu. Owocne wykopaliska przy starym rynku. Będzie wystawa

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad obiecuje, że budowa obwodnicy Ujścia ruszy po 2013 roku. Na razie nie jest jeszcze znany przebieg drogi, ale jedno jest pewne, zanim na plac budowy wjadą koparki, najpierw pojawią się tam archeolodzy. Ujście jako miasto i jego okolice jest wpisane do rejestru zabytków, czyli objęte ścisłą ochroną konserwatora.

- Rejon Ujścia jest strefą największego przewężenia Doliny Noteci na niemal całym jej przebiegu, w związku z czym był dogodnym miejscem na zakładanie przepraw. Noteć oddziela Wielkopolskę od Pomorza, więc tu, gdzie ten dystans był najkrótszy, był teren bezcenny dla komunikacji - twierdzi dr Jarosław Rola, archeolog z Muzeum Okręgowego w Pile.

Wszędzie tam, gdzie były przeprawy przez rzeki, tworzyły się społeczności. Pierwsze skupiska ludzkie były już w czasach neolitu, czyli pod koniec 5 tysiąclecia przed naszą erą. Do dziś widać te ślady. Wciąż przypadkowo można trafić na toporki kamienne, czy siekierki krzemienne.

- Mieliśmy też z epoki brązu miecz znaleziony w Noteci, niedawno słyszałem o znalezieniu drugiego, gdzieś w okolicy budowanego Orlika, ale niestety nie udało mi się do tego przedmiotu dotrzeć. Właściwie co kilka tygodni docierają do mnie zabytki odkrywane przypadkowo na polach, są to zapinki i inne przedmioty wykonane z brązu, także i monety rzymskie, no i oczywiście przedmioty z wczesnego średniowiecza - mówi archeolog.

Ciekawym eksponatem jest wyłowiony z rzeki miecz frankoński z zachodniej Europy. Pochodzi on z czasów, kiedy istniało embargo na sprowadzenie na tereny słowiańskie tego typu broni, wprowadzone przez Karola Wielkiego.

Ujście pełniło rolę jednego z pierwszych państwowych grodów piastowskich. Mogli tu przebywać z wizytą Mieszko I i Bolesław Chrobry. Trzy lata temu prowadzone były tu badania wykopaliskowe. W rejonie dzisiejszej ulicy Rybackiej i Starego Rynku, naukowcy zebrali cenną wiedzę i eksponaty związane z formowaniem się państwowości polskiej.

- Okres piastowski, wbrew pozorom jest dość słabo rozpoznany. W przypadku Ujścia dodatkowym walorem jest fakt, że bardzo dobrze zachowały się tu materiały organiczne, czyli skóra, drewno czy kości, które na innych stanowiskach nie zawsze się zachowują - wyjaśnia.

Wyniki tych badań będzie można obejrzeć już w przyszłym roku. W Muzeum Okręgowym będzie prezentowana wystawa na której po raz pierwszy będzie można obejrzeć eksponaty z Ujścia. Wśród nich jest piastowski ul wyciosany z dużego kawałka drewna, naczynia gliniane i drewniane, skórzane buty, zapinki a nawet grzebień.

- Mamy też unikatową rzecz, prawdopodobnie najstarszą plakietkę przedstawiającą orła piastowskiego. Jest on najstarszym wyobrażeniem godła polskiego, głowa tego orła jest skierowana na wprost - opowiada Rola.